E-KsięgarniaInstytut Pamięci Narodowej na stronie internetowej Inwentarza Archiwalnego opublikował kolejne 43 tysiące opisów akt ze swojego Archiwum. Inwentarz Archiwalny zawiera obecnie dane dotyczące 1 mln 954 tys. jednostek archiwalnych.
Inwentarz uzupełniono przede wszystkim o kolejne opisy akt wytworzonych przez cywilne organy bezpieczeństwa państwa (ponad 18 tysięcy nowych rekordów) – w tym pochodzących ze zlikwidowanego tzw. zbioru zastrzeżonego, wojskowy wymiar sprawiedliwości (ponad 7900 nowych opisów), wojskowe organy bezpieczeństwa państwa (ponad 5300 opisów), cywilny wymiar sprawiedliwości (ponad 3700 nowych opisów), jednostki i administrację wojskową (ponad 1400 nowych opisów), wojska wewnętrzne (ponad 1400 nowych rekordów), archiwa osobiste i kolekcje (ponad 1400 nowych opisów), instytucje państwowe i organizacje społeczne (ponad 1200 nowych opisów), Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich i jej terenowe ogniwa (ponad 1100 nowych rekordów), władze okupacyjne i instytucje III Rzeszy Niemieckiej (przybyło ponad 1100 rekordów), instytucje penitencjarne (ponad 600 nowych rekordów), dział zbiory archiwalne powiększył się o ponad 700 nowych rekordów.
Wśród nowo opublikowanych opisów znajdują, uważane do niedawna za bezpowrotnie utracone, akta współpracowników Wojskowej Służby Wewnętrznej i Informacji Wojskowej (patrz: Ważne odkrycie Archiwum IPN: 12 tys. teczek agentów kontrwywiadu wojskowego z lat 1943–1974 i O odkryciu mikrofilmów z 12 tysiącami teczek personalnych TW mówią Marzena Kruk i Łukasz Baranowicz), a także liczne akta WSW zachowane w oryginale (ww. opisy dotyczą akt ujętych w spisach zdawczo-odbiorczych IPN BU 3426 i IPN BU 2386).
W zespole „Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu” opublikowano liczne opisy akt współpracowników Zwiadu Wojsk Ochrony Pogranicza z obszaru Dolnego Śląska (akta Zwiadu WOP były składane we właściwych lokalnie archiwach WUSW) (IPN Wr 0041) zaś w zespole „Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Katowicach” ponad 1700 opisów akt personalnych członków ORMO w Katowicach (IPN Ka 520, IPN Ka 524).
Pomiędzy udostępnionymi ostatnio opisami akt licznie reprezentowane są dotyczące śledztw prowadzonych przez Wojskowe Prokuratury Rejonowe oraz procesów toczących się przed Wojskowymi Sądami Rejonowymi (WPR i WSR były ogniwami wymiaru sprawiedliwości odpowiedzialnymi za przestępstwa sądowe w l. 40 i 50 XX w.) (m.in. IPN BU 829, IPN BU 831, IPN BU 833, IPN BU 837, IPN BU 912, IPN BU 922, IPN BU 958).
Uwagę zwracają także opisy 34 tomów akt zawierających kopie stenogramów z rozpraw w procesie Romana Romkowskiego, Józefa Różańskiego i Anatola Fejgina, toczącym się w od 16 września do 7 listopada 1957 r. przed Sądem Wojewódzkim dla m.st. Warszawy, zachowanych w zespole „Ministerstwo Spraw Wewnętrznych 1954-1990” (IPN BU 01446) oraz ośmiu tomów akt nadzoru, prowadzonego przez Najwyższą Prokuraturę Wojskową nad śledztwem w sprawie ataku i wzięcia zakładników w Ambasadzie PRL w Bernie przez członków organizacji o nazwie „Polska Armia Krajowa” (6-9 września 1982 r.), którzy żądali m.in. zniesienia stanu wojennego w Polsce (IPN BU 0874/2).
Ogłoszono także opisy akt spraw sądowych toczących się w l. 1999-2008 przed Sądem Rejonowym w Kwidzynie przeciwko strażnikom więziennym oskarżonym o pobicie internowanych w Ośrodku Odosobnienia w Kwidzynie w 1982 r. (IPN Gd 1050).
„Inwentarz” udostępnia kolejne opisy znajdujących się w Archiwum IPN kopii cyfrowych dokumentacji ze spuścizny Zbigniewa Rapackiego (ur. 1923, zm. 2007, żołnierza AK, powstańca warszawskiego i polskiego działacza emigracyjnego, m.in. NiD, współtwórcy Francuskiego Komitetu Przyjaciół Polski), przeważnie korespondencji (IPN BU 3396) – a także kopii cyfrowych dokumentacji ze spuścizny jego żony, Luisy Rapackiej-Cuisinier (ur. 1918, zm. 1999, kierującej działem polskim we francuskiej Bibliotece Narodowej), również ze zbiorów Muzeum Polskiego w Rapperswilu (IPN BU 3656) (oryginały dokumentacji pozostają w Muzeum Polskim w Rapperswilu, udostępnienie kopii cyfrowych w Archiwum IPN wymaga zgody MPR).
Zwracają uwagę opublikowane opisy zachowanych w zasobie archiwalnym byłej Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu akt ciechanowskiego Gestapo – głównie akt personalnych osób ściganych i więzionych przez Niemców na północnym Mazowszu (ujętych w spisie zdawczo-odbiorczym IPN GK 629). Również zbiorów byłej Głównej Komisji dotyczą opublikowane opisy akt z zespołu „Komisja do Opracowania Problemu Odszkodowań Niemieckich 1970-”, z którego opracowano i opublikowano opisy zestawień zbrodni niemieckich przygotowane w latach 70tych XX w. przez władze lokalne oraz współczesnych analiz zbiorczych dotyczących problemu odszkodowań wojennych (spis IPN GK 917).
Wśród udostępnionych opisów znalazła się kolekcja znanego polskiego fotografa, p. Jana Hausbrandta, przekazana do Archiwum IPN w darze przez ich autora w postaci kopii cyfrowych – jest to 398 skanów fotografii przedstawiających życie codzienne w Polsce lat osiemdziesiątych, znane osobistości publiczne, demonstracje i inne wydarzenia (IPN BU 3260/1) (uwaga: wykorzystanie przekazanych materiałów w celach komercyjnych wymaga pisemnej zgody właściciela oryginalnych utworów fotograficznych i że ma on prawo żądać opłat licencyjnych z tego tytułu). Również z daru prywatnego p. Wandy Domasiewicz pochodzi kolekcja fotografii, m.in. przedstawiających lotników z 300 Dywizjonu Bombowego Ziemi Mazowieckiej w Wielkiej Brytanii (IPN BU 3498).
Opisy opublikowane w „Inwentarzu” zostały przygotowane w Archiwum IPN w Warszawie oraz w Oddziałowych Archiwach IPN w Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Wrocławiu i w Delegaturach IPN w Bydgoszczy, Kielcach, Olsztynie i Radomiu.
Publikacja kolejnych opisów jednostek archiwalnych przewidziana jest na luty 2019 r.