Nawigacja

Teksty o historii

Milena Kindziuk: Ksiądz Popiełuszko – wróg Polski Ludowej?

  • Alfons (później Jerzy) Popiełuszko jako ministrant, wraz z rodzicami. Fot. z portalu https://popieluszko.ipn.gov.pl
    Alfons (później Jerzy) Popiełuszko jako ministrant, wraz z rodzicami. Fot. z portalu https://popieluszko.ipn.gov.pl
Komuniści traktowali ks. Jerzego Popiełuszkę jak wroga ustroju. Uważali, że zagraża ustalonemu przez nich porządkowi, chociaż on domagał się jedynie prawdy i wolności. Wydawał się władzom niebezpieczny, bo gromadziły się wokół niego tłumy, na które w dodatku miał ogromny wpływ. A on starał się tylko gorliwie wypełniać swe duszpasterskie zadania.

W państwie autorytarnym nie było miejsca na taką postawę, jaką prezentował ks. Popiełuszko. Dlatego też aparat władzy skierował przeciwko niemu niebywałą akcję propagandową, mnożył działania represyjne. I doprowadził do jego męczeńskiej śmierci. 

Prześladowany w wojsku Początki tych działań miały miejsce jeszcze przed święceniami kapłańskimi Jerzego Popiełuszki, kiedy podlegał bacznej inwigilacji ze strony Służby Bezpieczeństwa. Już jako alumn wyższego Seminarium Duchownego miał założoną w jednostkach IV pionu SB teczkę ewidencji operacyjnej księdza (TEOK), w której gromadzono wszelkie materiały dotyczące jego i jego działalności. Pierwszy wpis o nim brzmiał: „Alumn I kursu nowo p[rzyjęty] do WSD pw. Jana Chrzciciela dek. Warszawa Stare Miasto, diecezja warszawska. Adres: Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 52/54. Data wypełnienia: 9.11.1965 r.” 

Młody Popiełuszko o założeniu tej teczki wtedy nie wiedział, jednak dobrze zdawał sobie sprawę z represyjnej polityki władzy „ludowej” wobec seminariów i w ogóle Kościoła. Jej przejawem było m.in. wcielanie kleryków do wojska. Toteż Popiełuszko w 1966 r. trafił do specjalnej jednostki wojskowej w Bartoszycach, przeznaczonej wyłącznie dla seminarzystów, ze „starannie dobraną, gruntownie przeszkoloną w Głównym Zarządzie Politycznym Wojska Polskiego kadrą oficerską” oraz procesem szkolenia i wychowania opartym na „specjalnym programie szkolenia politycznego”. Już samo położenie jednostki w północno-wschodniej Polsce, w poniemieckich koszarach na obrzeżach miasta, dziesięć kilometrów od granicy sowieckiej, sprzyjało izolacji i celom realizowanym przez władze Polski Ludowej. Wystarczy zresztą wspomnieć, że były to te same tereny, na których więziono prymasa Stefana Wyszyńskiego (Rywałd i Stoczek Warmiński), co pokazuje pewną konsekwencję w działaniach państwa wobec Kościoła.

Fragment artykułu opublikowanego w „Biuletynie IPN” nr 7–8/2018.

►Czytaj całość (PDF)

Milena Kindziuk (ur. 1970) – dr historii, adiunkt na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, dziennikarka, publicystka. Autorka książek: Świadek prawdy. Życie i śmierć ks. Jerzego Popiełuszki (2004, 2010); Matka świętego. Poruszające świadectwo Marianny Popiełuszko (2012, 2017); Matka Papieża. Poruszająca opowieść o Emilii Wojtyłowej (2013); Popiełuszko. Biografia (2018) i in.

do góry