Instytut Pamięci Narodowej Wręczenie Nagrody Kustosz Pamięci Narodowej - 2006 -

W dniu 2 czerwca 2006 r. w Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II w Warszawie odbyło się uroczyste wręczenie Nagrody Kustosz Pamięci Narodowej. Patronat honorowy nad Nagrodą objął Prezydent RP prof. Lech Kaczyński. Gościem honorowym uroczystości był prof. Janusz Kazimierz Zawodny.

Tegorocznymi laureatami Nagrody Kustosz Pamięci Narodowej są:

• Czesława i Eugeniusz Cydzikowie
• dr Andrzej Krzysztof Kunert
• Zofia i Zbigniew Romaszewscy
• Zakon oo. Paulinów

Na rzecz upamiętnienia historii Narodu Polskiego. Nagroda została ustanowiona w lipcu 2002 roku przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Ma charakter honorowy, a jej laureaci otrzymują tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Nagroda honoruje ludzi którzy zachowują dla potomnych polską historię, odkłamują ją, przypominają postacie narodowych bohaterów i dokumentują dokonania zwykłych ludzi. To osoby, które często za swą działalność w czasach komunizmu płacili cenę wielu cierpień i narażali własne życie. Przez dziesiątki lat władza komunistyczna chciała, by o nich zapomniano, skazywała ich na status obywatela drugiej kategorii. Nagroda ma przywrócić szacunek dla narodowej przeszłości, chronić wartości, dzięki którym Polska przetrwała przez lata zniewolenia. Kapituła przyznaje Nagrodę corocznie. Kapitule przewodniczy Prezes Instytutu Pamięci Narodowej. W skład Kapituły wchodzą m.in. kolejni laureaci nagrody. Dotychczasowymi laureatami byli między innymi: prof. Barbara Otwinowska, prof. Elżbieta Zawacka, prof. Władysław Bartoszewski, prof. Tomasz Strzembosz, prof. Janusz Kazimierz Zawodny, Stowarzyszenie „Archiwum Solidarności".

Upamiętnić polskie mogiły we Lwowie – Czesława i Eugeniusz Cydzikowie
Czesława i Eugeniusz Cydzikowie ze Lwowa to osoby najbardziej zaangażowane w opiekę nad polskimi mogiłami i miejscami pochówku Polaków we Lwowie i na Ziemi Lwowskiej. Skazani za działalność w AK na pobyt w Workucie, powrócili w 1957 r. do Lwowa, gdzie wbrew wszelkim trudnościom i przeszkodom ratowali od zniszczenia polskie mogiły i miejsca pamięci. Szczególną ochroną przez zniszczeniem otaczali polski Cmentarz Orląt. Pod koniec lat osiemdziesiątych Eugeniusz Cydzik namówił inżyniera Borkowksiego z Energopolu do ratowania zdewastowanego przez Sowietów cmentarza...

Zachować przed „potopem" komunizmu – Zakon Ojców Paulinów
„Tu bije Serce Narodu w Sercu Matki" – mówił Jan Paweł II. Jasna Góra ze swoimi zbiorami uważana jest za jedną z narodowych skarbnic. Centralne Archiwum Rzeczypospolitej, bo takim jest Archiwum Akt Nowych, z przedwojennego zasobu ocaliło tylko te zespoły, które wywieziono na Jasną Górę. To dzięki Ojcom Paulinom ocalało m.in. tzw. Archiwum Londyńskie PPS, akta Centralnego Komitetu Obywatelskiego, Tymczasowej Rady Stanu, Rady Regencyjnej, Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa, przedwojennego Prezydium Rady Ministrów, MSZ, Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia. Na szczególne podkreślenie zasługuje działalność trzech ojców w białych habitach, których posługiwanie wybiegało, co mocno należy podkreślić, poza ramy nakreślone zakonnymi obowiązkami. Bo bez Archiwum o. Rakoczego nie sposób pisać dziejów opozycji niepodległościowej w PRL...

Dokumenty bezprawia i Radio „Solidarność" – Zofia i Zbigniew Romaszewscy Zofia i Zbigniew Romaszewscy należą do najbardziej zasłużonych postaci opozycji demokratycznej czasów PRL. W październiku 1977 r. Zbigniew Romaszewski został członkiem Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR", a równocześnie przystąpił – wraz z Zofią – do tworzenia jego Biura Interwencyjnego. Na przestrzeni czterech następnych lat kierowane przez Romaszewskich Biuro Interwencyjne KSS „KOR" udokumentowało kilkaset przypadków bezprawnych działań funkcjonariuszy aparatu władzy PRL, w tym także pobić i zabójstw. Większość z nich była na bieżąco ujawniana przez Romaszewskich na łamach „Biuletynu Informacyjnego KSS KOR" w prowadzonej przez nich rubryce „Praworządność". Pierwszy etap działalności Biura został podsumowany w zbiorze Dokumenty bezprawia, opublikowanym poza cenzurą przez Oficynę NOWA w 1978 r. Za działalność na rzecz praw człowieka Romaszewscy byli w latach 70. wielokrotnie zatrzymywani przez SB...

Dla społeczeństwa, dla historii – Andrzej Krzysztof Kunert
Prezes zarządu Fundacji Archiwum Polski Podziemnej 1939–1956, którą to funkcję od roku 1993 pełni społecznie, podobnie jak redaktora naczelnego Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego. Jest współredaktorem rocznika „Niepodległość" oraz redaktorem naukowym rocznika Polskiego Radia „Z dziejów Polskiej Radiofonii". W 1994 r. został, jako pierwszy historyk z kraju, członkiem Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Nieprzerwanie od 1990 roku jest członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa....