Osiemdziesiąt lat po wybuchu wojny Polska wreszcie domaga się reparacji od kraju, który zapominając o niespłaconych rachunkach, coraz częściej poucza nas na temat standardów sprawiedliwości i praworządności. Zdjęcie Juliena Bryana, przedstawiające polskiego chłopca siedzącego na gruzach zbombardowanej przez Luftwaffe warszawskiej kamienicy być może więcej mówi o tragedii tej wojny, o rachunku krzywd, niż niejeden naukowy wykład. Ale potrzebne są badania i dokładne wyliczenia strat, by agresor nie unikał odpowiedzialności. Życia milionom ofiar nikt nie przywróci, ale ten, kto niszczył i grabił systematycznie naszą Ojczyznę, musi wypłacić reparacje wojenne.
W rubryce ukazującej Bohaterów i Zbrodniarzy z lat 1939–1945 zderzamy dwie postaci: gen. Augusta Emila Fieldorfa i Franza Kutscherę. Spośród Pisarzy Niepodległości ukazujemy sylwetkę Stanisława Rembeka – oryginalnego obserwatora dwóch wojen.
W związku z zapowiedzianą premierą filmu Malowany ptak według autobiograficznej powieści Jerzego Kosińskiego przypominamy, jak Ocalony przedstawił po latach ratujące go osoby: jako swoich prześladowców. Przypominamy też, jaki hejt spotkał Joannę Siedlecką, która dotarła do prawdy o okupacyjnych losach autora i jego rodziny.
W 80 rocznicę wojny do „Biuletynu IPN” dołączyliśmy:
– dodatek specjalny ponadstustronicową broszurę Anny Zechenter Zmowa 1939. Pakt Stalin–Hitler o sięgających aż po Jałtę skutkach paktu między Niemcami i Związkiem Sowieckim. Dziś wielu chciałoby zapomnieć, że wojna wybuchła nie w 1941 roku, lecz w 1939, gdy dwa totalitarne państwa napadły na Polskę. Zamieszczamy początkowy fragment broszury (PDF), całość otrzymają Państwo wraz z numerem 9/2019 „Biuletynu”
– płytę DVD z filmem Jarosława Krychowiaka Na skrzydłach nadziei o lotniczej pomocy dla walczącej Warszawy w 1944 r.
W sprzedaży od 28 sierpnia 2019 r. w placówkach Poczty Polskiej, w sieci EMPIK oraz w księgarniach IPN.
„Biuletyn IPN” jest dostępny również w prenumeracie.
SPIS TREŚCI
80 rocznica wybuchu II wojny światowej
- Arkadiusz Wingert – Czy Polska w 1939 roku miała plan wojny z Niemcami? (PDF)
- Rafał Habielski – Nie osłabiać „ducha obronnego”. Pakt Hitler-Stalin w polskiej prasie u progu wojny
- Artur Kuprianis – A więc wojna! Ćwiczenia obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej w Łodzi w styczniu 1939 roku
- Bogusław Tracz – Prowokacja gliwicka
- Ks. Jarosław Wąsowicz SDB – Pierwsza była Krajna. Męczeństwo polskiego duchowieństwa Wolnej Prałatury Pilskiej
- Krzysztof Sychowicz – Od niemieckiego do sowieckiego totalitaryzmu. Ziemia łomżyńska w 1939 roku
- Waldemar Grabowski – Royal Air Force we wrześniu ʼ39 roku
- Oczekujemy reparacji. Z Arkadiuszem Mularczykiem rozmawia Ewa Tylus (PDF)
- Sławomir Kalbarczyk – W krzywym (niezupełnie) zwierciadle. Polska z perspektywy władz i ludności ZSRS w przededniu i podczas sowieckiej agresji we wrześniu 1939 roku
- Elżbieta Dziwisz – Ludzie na drutach
Sylwetki
- Paweł Perzyna – Nieheroiczny państwowiec. Błażej Stolarski (1880–1939)
- Piotr Łysakowski – Żywot Polaka uczciwego. Tadeusz Łysakowski (1929–2019)
Komentarze historyczne
- Barbara Świtalska-Starzeńska – Sprawa Jerzego Kosińskiego
- Joanna Siedlecka – „Trucizna, bagno, plugastwo, donos na nieboszczyka”
1939–1945 Bohater
- Paweł Sztama – August Emil Fieldorf
1939–1945 Zbrodniarz
- Anna Zechenter – Franz Kutschera
Pisarze Niepodległości
- Marek Klecel – Pisarz dwóch wojen. Stanisław Rembek (1901–1985)