1 sierpnia, w 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, Instytut Pamięci Narodowej wraz z Muzeum Powstania Warszawskiego rusza z akcją „Pokaż, że pamiętasz!” Znajdź grób kogoś, kto uczestniczył w powstaniu warszawskim, zaopiekuje się nim, prześlij nam relację fotograficzną. Pokaż, że pamiętasz!
Co zrobić:
1. Znajdź grób osoby, która była uczestnikiem Powstania Warszawskiego.
Pamiętaj, że to nie musi być żołnierz walczący w powstaniu, upamiętnijmy również cywilne ofiary.
Pamiętaj też, że nie zawsze taka informacja musi być zamieszczona na nagrobku.
- poszukaj na lokalnym cmentarzu
- popytaj starszych osób albo lokalnych historyków, społeczników, dziennikarzy
- możesz też zwrócić się do władz lokalnych z pytaniem, czy nie wiedzą o takim miejscu
2. Jeśli to miejsce jest zaniedbane – zaopiekuj się nim. Jeśli jest w dobrym stanie – zawsze może być w lepszym dzięki Tobie!
Przede wszystkim szukaj grobów, o których nikt nie pamięta i o które nikt nie dba.
Pamiętaj, że każdy grób to wyjątkowa przestrzeń. Nie naklejaj ani nie maluj nic na nagrobku. Nie niszcz roślin, które tam ktoś posadził, tylko zadbaj o nie, albo obok posadź nowe.
3. Wypełnij formularz, który znajduje się na stronie http://ipn.gov.pl/pl/form/dodaj71,FORMDODAJ.html
Oprócz podstawowych danych, spróbuj dowiedzieć się czegoś więcej o osobie, której grobem się zaopiekowałeś, opisz to w formularzu. Dzięki Tobie uda się stworzyć rejestr grobów powstańców warszawskich.
Stwórz relację fotograficzną, pokaż, jak grób wyglądał przed Twoją pracą, w trakcie pracy i po jej ukończeniu. Pamiętaj, że przesłane zdjęcia powinny być skompresowane i mieć max. 15 MB. W formularzu jest miejsce na załączenie zdjęć.
4. Wyślij formularz do nas.
Będziemy na bieżąco zamieszczać zdjęcia Waszej pracy na FB.
Na Wasze relacje czekamy do 2 października 2018
W razie pytań zadzwoń lub napisz:
mateusz.marek@ipn.gov.pl
tel. 022 581 86 56
Najlepsze relacje nagrodzimy:
Zestawem Powstańca z publikacjami i materiałami edukacyjnymi:
- „Teren wobec powstania warszawskiego”, red. Kazimierz Krajewski, Warszawa 2017;
- Lowisa Lermer, „Kronika Boernerowa”, Warszawa 2017;
- Andrzej Gładkowski, „Symbol Polski Walczącej”, Warszawa 2016
- płyta z materiałami edukacyjnymi Miasto 44
- plakat Miasto 44
- „Polska Walcząca” – katalog do wystawy
- „Powstanie Warszawskie” – materiały edukacyjne dla szkoły podstawowej, gimnazjum i szkol ponadgimnazjalnych
- „Testament Polski Walczącej. Ostatnie przeslanie Polskiego Państwa Podziemnego”
- „Powstańcy warszawscy” – z serii „Patroni naszych ulic”
- „Warszawa Przedwojenna. Plan miasta z 1939 r.”
Zestawem małego Powstańca z gadżetami:
- filcowy znak Polski Walczącej
- naklejka „Pokaż, że pamiętasz”
- Wpinka ze znakiem Polski Walczącej i kartka pocztowa
***
W 2017 roku akcja w całej Polsce okazała się trudnym, ale niezwykle ważnym wyzwaniem. Towarzyszyły jej dodatkowe zajęcia i prelekcje dotyczące Powstania Warszawskiego, co ogromnie cieszy. Kto pamiętał ? Oto kilka relacji z poprzedniej edycji akcji:
- POZNAŃ
Adres cmentarza na którym znajduje się grób powstańca: ul. Nowina 1, 60-101 Poznań
Numer kwatery lub opis lokalizacji: kwatera L, rząd 21, miejsce 11
Imię i nazwisko opiekuna: Ewa Groszewska
Informacja o Powstańcu: Henryk Czapczyk ps. „Mirski” – ur. 27 sierpnia 1922 r. w Poznaniu. W grudniu 1939 r. wraz z rodziną został wysiedlony do Ostrowca Świętokrzyskiego. W konspiracji działał od 1 października 1940 r., początkowo kolportował prasę podziemną. W 1942 r. uczestniczył w kursie Szkoły Podchorążych na Kielecczyźnie. W lipcu 1944 r. został oddelegowany z misją do Komendy Głównej AK w Warszawie. Podczas Powstania Warszawskiego dowodził oddziałem szturmowym „Mirski”; w Batalionie „Mirski”. W trakcie walk powstańczych trzykrotnie ranny. Po upadku Powstania był jeńcem w pięciu obozach hitlerowskich na terenie Niemiec. 6 maja 1945 r. został uwolniony przez Brytyjczyków. Po krótkim pobycie w Holandii wrócił do Poznania i rozpoczął karierę piłkarską: początkowo w Warcie Poznań, później w Lechu Poznań, z którymi zdobywał najwyższe trofea – Mistrzostwa Polski. Na boisku nosił pseudonim „Mirski”, był jednym z najlepiej wyszkolonych technicznie zawodników w polskiej lidze – słynne trio piłkarskie ABC (T. Anioła, E. Białas, H. Czapczyk). Henryk Czapczyk zmarł w Poznaniu 30 sierpnia 2010 r.
- WŁOCŁAWEK
Adres cmentarza na którym znajduje się grób powstańca: Cmentarz Komunalny, ul. Fryderyka Chopina 3/5, 87-800 Włocławek
Numer kwatery lub opis lokalizacji: SEKTOR 79 NR RZĘDU 6 MIEJSCE 213
Imię i nazwisko opiekuna: Monika Rębiałkowska, Sylwia Czerwińska-Modrzejewska
Informacja o Powstańcu: Bogdan Bubnow – uczestnik Powstania Warszawskiego, w stopniu strzelca w Komendzie Głównej Armii Krajowej – pułku „Baszta" - batalionie „Bałtyk" - kompanii B-2, na szlaku bojowym na Mokotowie. Po powstaniu trafił do niewoli niemieckiej. Zmarł 16 lutego 1987 r. we Włocławku i został pochowany na miejscowym cmentarzu komunalnym.
- DOBCZYCE
Adres cmentarza na którym znajduje się grób powstańca: Cmentarz parafialny na Stróżnicy
Numer kwatery lub opis lokalizacji: Za kaplicą cmentarną
Imię i nazwisko opiekuna: Szkoła Podstawowa Nr 1 im. K.K. Baczyńskiego w Dobczycach (nauczyciel: Katarzyna Nawracaj)
Informacja o Powstańcu: Barbara Siewierska ps. „Jarzębina”; ur. 15 grudnia 1928 r. w Warszawie. W czasie II wojny światowej włączyła się w działalność konspiracyjnego harcerstwa. Uczestniczyła w akcjach małego sabotażu (malowanie na murach patriotycznych haseł i antyniemieckich napisów). Planowała dostać się do Wojskowej Służby Kobiet oraz zrobić kurs łączniczki. 7 lipca 1944 Basia przybyła do znajomych swojej matki w Dobczycach (woj. małopolskie). Zatrzymała się u p. Urbańczyków przy ul. Zarabie 37. Miała tutaj pozostać do 1 sierpnia, jednak 20 lipca otrzymała telegram z Warszawy wzywający ją do pilnego powrotu. Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia, drugiego dnia została postrzelona w płuco, kiedy opatrywała rannego. Basia była leczona w szpitalu powstańczym na Mokotowie. Po powstaniu p. Urbańczykowie otrzymali list od p. Siewierskiej, która szukała córki. Po powstaniu dziewczyna wraz z sierocińcem dotarła do Kielc, gdzie znalazła ją matka. 27 października p. Siewierska z odnalezioną córką przyjechały ponownie do Dobczyc. Nie chcąc tracić roku zapisała się do miejscowego konspiracyjnego gimnazjum. Kiedy w styczniu 1945 r. „wyzwalano” Dobczyce, Basia zachorowała, a 7 lutego zmarła. Została pochowana na cmentarzu parafialnym. W 2005 roku dotychczasowy opiekun grobu p. Jerzy Urbańczyk przekazał opiekę nad grobem Szkole Podstawowej im. K.K. Baczyńskiego. Od tej chwili została ufundowana nowa tablica nagrobna i corocznie uczniowie klas piątych sprzątają nagrobek, przynoszą kwiaty i zapalają znicze.
- WARSZAWA
Adres cmentarza na którym znajduje się grób powstańca: Cmentarz Powązki Wojskowe
Numer kwatery lub opis lokalizacji: Kwatera: B 22 Rząd: 4, Grób: 12
Imię i nazwisko opiekuna: Anna Szarejko
Informacja o Powstańcu (do 400 znaków): Mieczysław Ubysz – Zapomniany poeta Walczącej Warszawy, spiker radiostacji „Błyskawica”, autor „Ostatniego komunikatu”
- ALEKSANDRÓW KUJAWSKI
Adres cmentarza na którym znajduje się grób powstańca: ul. Chopina 26
Numer kwatery lub opis lokalizacji: Grób na cmentarzu parafialnym w Aleksandrowie Kujawskim
Imię i nazwisko opiekuna: Małgorzata Góralska
Informacja o Powstańcu: Józef Remiszewski pseudonim „Grot”, ur. 1925 r., zm. 13 października 2004 r., żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego
Oddział: Okręg Warszawski Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” – Podobwód „Sławbor” – odcinek wschodni „Bogumił” – batalion „Miłosz” – 2. kompania
Szlak bojowy: Śródmieście Południe. Numer jeniecki: 223135.