Porozumienie o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej a Muzeum Polskim w Rapperswilu zostało podpisane 31 stycznia 2013 roku w Warszawie, jednak początki wspólnych działań sięgają lat wcześniejszych, kiedy to, dzięki staraniom m.in. Janusza Kurtyki, prezesa IPN w latach 2005–2010, nawiązane zostały kontakty.
Celem współpracy obu instytucji jest edycja źródeł będących w posiadaniu Muzeum Polskiego w Rapperswilu oraz Instytutu Pamięci Narodowej, digitalizacja zespołów i zbiorów archiwalnych znajdujących się w zasobach Muzeum Polskiego w Rapperswilu (w tym opracowanie, opisywanie, konserwacja i skanowanie) oraz prowadzenie wspólnych projektów naukowo-badawczych.
W ramach dotychczasowej współpracy pozyskano do zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej dokumenty stanowiące spuściznę Jerzego Stempowskiego, spuściznę gen. Bronisława Prugara-Ketlinga, Józefa Mackiewicza, Barbary Toporskiej-Mackiewicz, Zbigniewa Rapackiego, Louise Rapackiej-Coisnier, Kazimierza Vincenza i Halszki z d. Poniatowskiej. Ponadto zasób IPN wzbogacił się o dokumentację z zespołu Stowarzyszenie Techników i Inżynierów Polskich w Szwajcarii oraz ze zbioru „Internowani. Pamiątki – ślady po internowanych”, zbiór fotografii i dokumentów 2. Dywizji Strzelców Pieszych. Łącznie otrzymano 1309 jednostek archiwalnych, co stanowi 143205 plików cyfrowych.
Kolejnym rezultatem współpracy Instytutu z Muzeum Polskim w Rapperswilu jest projekt „Polskie drogi przez Szwajcarię”, przywracający pamięć o losach żołnierzy 2. Dywizji Strzelców Pieszych, którzy po kampanii we Francji w latach 1940–1945 byli internowani w Szwajcarii. W ramach przedsięwzięcia powstał obszerny, dwujęzyczny album fotograficzny Polskie drogi przez Szwajcarię. Losy żołnierzy 2. Dywizji Strzelców Pieszych 1940–1945 na fotografiach ze zbiorów Muzeum Polskiego w Rapperswilu / Auf Polenwegen durch die Schweiz. Die Schicksalsjahre 1940-1945 im Leben der Soldaten der 2. Schützendivision, dargestellt in den Fotografien aus den Beständen des Polenmuseums in Rapperswil., pokazujący różne aspekty działalności i życia codziennego polskich żołnierzy, a także ich związki ze Szwajcarami.
Powstał także stworzony przez pracowników Wydziału Zasobów Cyfrowych Archiwum IPN portal – Archiwum on-line (adres: http://archiwum.muzeum-polskie.org/), który umożliwia internetowy dostęp do materiałów o polskich żołnierzach internowanych na terenie Szwajcarii.
Portal oraz album Polskie drogi przez Szwajcarię... wraz z wystawą pod tym samym tytułem zaprezentowano na XXXVII sesji Stałej Konferencji Muzeów, Bibliotek i Archiwów na Zachodzie, która obradowała w Rapperswilu od 2 do 6 września 2015 r.
Muzeum Polskie w Rapperswilu jest laureatem Nagrody IPN Kustosz Pamięci Narodowej (2015), przyznawanej za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego w latach 1939–1989, a także za działalność publiczną zbieżną z ustawowymi celami Instytutu Pamięci Narodowej.
Zob. także:
- Międzynarodowa konferencja naukowa „Magna Res Libertas. Ku Niepodległej. W 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości” – Rapperswil, 21–22 czerwca 2018
- Prezes IPN: Rapperswil to wysiłek kilku pokoleń Polaków – chcemy oddać im hołd
- Małgorzata Ptasińska: Wolność to wielka rzecz. Muzeum Polskie w Rapperswilu