Ponad 30 osób sprzeciwiających się w różnych formach komunistycznej dyktaturze w latach 1956-1989 odznaczono 11 maja w Katowicach Krzyżami Wolności i Solidarności. Pośmiertnie wyróżniono m.in.: prof. Irenę Bajerową oraz profesorów Augusta Chełkowskiego i Waleriana Pańkę. Uroczystość odbyła się w auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, przy ul. Jordana 18. W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek.
– Polskość kosztuje. Takie są nasze losy od co najmniej dwóch i pół wieku. Trzeba o tym pamiętać, trzeba tę wolność i niepodległość szanować, i trzeba składać hołd i podziękowanie, po to jest Krzyż Wolności i Solidarności – powiedział prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek, dziękując odznaczonym za ich zaangażowanie.
Wspominał też przedstawicieli polskich elit, wymordowanych przez okupantów w czasie II wojny światowej. – My musimy pracę kontynuować za nich. Niepodległość się tworzy każdego dnia, nie możemy się dzisiaj zadowolić dekoracjami niepodległości, trzeba podjąć wielką pracę – apelował.
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP. Dotychczas w całym kraju Krzyże przyznano ok. 5 tys. osobom, w tym w woj. śląskim ponad 700 działaczom.
Lista osób odznaczonych:
- Krystyna Maria Blachaczek
- Damian Karol Cisek
- Marek Andrzej Danecki
- Maria Dudzic
- Tadeusz Piotr Kajda
- Aleksander Krępuszewski
- Marian Kudłacik
- Mirosława Maria Kuźmak
- Włodzimierz Marek Markowski
- Jan Matysek
- Jerzy Mieczysław Nowosielski
- Monika Nowrot
- Barbara Kryspina Orzeł
- Waldemar Stanisław Pitas
- Leszek Rybarczyk
- Władysław Sanetra
- Zygmunt Jan Semeniuk
- Jerzy Skwirowski
- Elżbieta Jadwiga Słoń
- Aleksander Sobeczek
- Jan Sosnowski
- Jan Szołtysik
- Stanisław Jan Szrek
- Krzysztof Szymon Ślaski
- Stanisław Turski
- Henryk Mirosław Wieczorek
- Janina Witkowska
- Helena Krystyna Wojtowicz
- Stanisław Andrzej Wolnikowski
- Piotr Edward Wołowicz
- Anna Barbara Woźnicka - Wójcik
- Andrzej Wdowiak
Pośmiertnie:
- Irena Kamila Bajer
- Tadeusz Kazimierz Błaszczyk
- August Jan Chełkowski
- Walerian Janusz Pańko