E-Księgarnia-
Piotr Maria Boroń
Znany krakowski działacz niepodległościowy, zasłużony opozycjonista w okresie PRL, współpracownik władz RP na uchodźstwie, inicjator licznych upamiętnień, organizator akcji samokształceniowych, drukarz i kolporter wydawnictw podziemnych, zmarł po ciężkiej chorobie 28 grudnia 2017 r. w wieku 62 lat.
Antykomunistyczną działalność rozpoczął jako uczeń liceum, przywracając w jednej z klas swojej szkoły przedwojenne godło państwowe, a w 1979 r. podczas Mszy papieskiej na krakowskich Błoniach uczestniczył w akcji wypuszczenia za pomocą balonów sztandaru z orłem jagiellońskim. Od lat 70. angażował się we wszystkie znaczące inicjatywy niepodległościowe i opozycyjne względem komunistycznej władzy. Działalność w Solidarności łączył z organizowaniem wydarzeń patriotycznych i przywracania miejsc pamięci. Za swoją aktywnoć był poddawany represjom w postaci internowania, przesłuchań i trudności w znalezieniu pracy. Służbę publiczną kontynuował także po 1989 r.
Obok innych odznaczeń, które otrzymał za działalność niepodległościową i służbę publiczną, w 2016 r. został uhonorowany Krzyżem Wolności i Solidarności.
Pogrzeb odbędzie się w poniedziałek, 8 stycznia 2018 r., o godz. 14.00 na cmentarzu w Krakowie-Prokocimiu (ul. Bieżanowska 147). Przewidziany jest udział przedstawiciela prezydenta RP. Zmarłego pożegna również prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek.
* * *
Biogram Piotra Marii Boronia w „Encyklopedii Solidarności”:
Ur. 6 VIII 1955 w Krakowie. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydz. Prawa i Administracji (1982).
Od 1972 współpracownik konspiracyjnego Oddziału Krakowskiego Związku Legionistów Polskich. W 1973 inicjator (obok Włodzimierza Steckiewicza) przywrócenia godła państwowego (orzeł w koronie) w jednej z klas IX LO, w wyniku czego zmuszony do zmiany szkoły. 1976-1981 członek kierownictwa Akcji na Rzecz Niepodległości (AN), od 1976 współpracownik KOR, od 1977 SKS, ROPCiO, od 1978 Instytutu Katyńskiego, od 1979 Komitetu Porozumienia na rzecz Samostanowienia Narodu, RMP, KPN; od 1976 wydawca i kolporter niezależnych wydawnictw; współzałożyciel Niepodległościowego Instytutu Wydawniczego (występującego również pod nazwą WSP Życie); organizator w radiowęzłach krakowskich domów studenckich akcji emisji „pirackich” audycji na bazie wyprodukowanych zagranicą; w VI 1980 współinicjator powołania Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego w Krakowie (do 1987 członek władz), w ramach którego organizator wystaw historycznych, przeglądów filmowych (w 1985 filmów archiwalnych o J. Piłsudskim), koncertów, redaktor odpowiedzialny biuletynu historycznego „Sowiniec”; organizator, współorganizator, uczestnik manifestacji rocznicowych i demonstracji, m.in. 16 X 1978 (wybór papieża) i 11 XI 1978; w l. 70. i 80. organizator i animator koncertów patriotycznych i religijnych, uczestnik m.in. Ruchu „Sacrosong”; w VI 1979 podczas Mszy papieskiej na krakowskich Błoniach uczestnik akcji wypuszczenia za pomocą balonów sztandaru z jagiellońskim Orłem.
We wrześniu 1980 organizator, przy pomocy członków AN, akcji „Braciom na otuchę”, w ramach której na Grupie Litewskiej pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie zawisły flagi Polski, Estonii, Litwy i Łotwy, został złożony wieniec z szarfą „W 40-lecie sowieckiej niewoli na otuchę Braciom z Litwy, Łotwy i Estonii – Polacy” oraz rozkolportowano ulotki sprzeciwiające się skutkom paktu Ribbentrop-Mołotow, domagające się niepodległości dla państw bałtyckich. Od X/XI 1980 współpracownik, następnie pracownik Sekcji Informacji MKZ w Krakowie, uczestnik systemu ABC, od IV 1981 w Sekcji Kultury MKZ/ZR Małopolska, organizator imprez związkowych, uroczystości patriotycznych, przywracania monumentów niepodległościowych; od III 1981 przewodniczący KZ Pracowników Etatowych „S” Regionu Małopolska, wiceprzewodniczący Krajowej Komisji Koordynacyjnej Pracowników Etatowych „S”. W 1981 członek założyciel Towarzystwa im. gen. Józefa Kustronia w Nowym Sączu (w 1984 zdelegalizowanego), 1982-1984 członek władz; współinicjator wznowienia rocznicowych Marszów Szlakiem I Kompanii Kadrowej, w 1981 z-ca komendanta, w 1982 komendant marszu. Od 29 IX 1981 małopolski koordynator Klubów Służby Niepodległości.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Nowym Wiśniczu, areszcie KW MO przy ul. Mogilskiej w Krakowie, Załężu k. Rzeszowa, zwolniony 25 III 1982, następnie w ukryciu. 1982-1989 przewodniczący TKZ Pracowników Etatowych Regionu Małopolska; organizator pomocy b. pracownikom „S” (represjonowanym, ukrywającym się), akcji samokształceniowych z zakresu historii, ulotkowych, malowania na murach; obrońca represjonowanych przed kolegiami ds. wykroczeń; kolporter, drukarz, redaktor i publicysta prasy podziemnej i emigracyjnej; organizator Mszy za Ojczyznę; współpracownik władz RP na uchodźstwie; brak możliwości zatrudnienia, kilkakrotnie przesłuchiwany. 1983-1987 instruktor ds. wydawniczych w „Scenie Ludowej”, zwolniony z pracy. W 1988 współzałożyciel Towarzystwa im. Józefa Piłsudskiego, następnie prezes i wiceprezes; IV/V 1988 doradca strajkujących w Hucie im. Lenina, delegowany do zainicjowania strajków na Górnym Śląsku.
Od 1989 członek Społecznego Towarzystwa Oświatowego, następnie prezes Samodzielnego Koła Terenowego nr 41 w Krakowie, w l. 90 członek Zarządu Głównego STO; od XII 1989 w Stronnictwie Wierności Rzeczpospolitej – KSN. Po 1989 współinicjator i rotacyjnie przewodniczący Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie; 1991-1993 pracownik Instytutu Przemysłowo-Handlowego Krakowskiego Towarzystwa Przemysłowego; 1996-2001 doradca prawny w Społecznej SP nr 1; 1999-2010 członek Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa; w l. 90. inicjator i prowadzący na krakowskich Plantach comiesięczne apele modlitewne ku pamięci ofiar zbrodni Armii Czerwonej, doprowadzając do przeniesienia grobów i pomnika czerwonoarmistów na cmentarz; 2001-2008 z-ca dyr. ds. naukowych Muzeum AK w Krakowie, od 2008 główny specjalista ds. pozyskania zbiorów i kontaktów ze środowiskami kombatanckimi tamże. Od 2001 członek Honorowy Sądeckiej Rodziny Katyńskiej. Inicjator i twórca ponad 30 tablic oraz monumentów patriotycznych i religijnych m.in. w Krakowie, Warszawie i Nowym Sączu.
Organizator licznych wystaw historycznych, koncertów i przeglądów filmowych; autor projektów graficznych (afiszy, plakatów znaczków, dyplomów, okładek), graficznego opracowania filmu Błogosławiona Jadwiga – Królowa Polski; twórca kilkunastu statutów stowarzyszeń społecznych, kapituł odznaczeń i klubów sportowych, ekspertyz historycznych i opracowań kartograficznych, redaktor nacz. serii wydawniczej TJN „Na Szlaku Niepodległości”.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (przez Rząd RP na Uchodźstwie, 1989), Zaszczytnym Krzyżem na Wstędze Austriackiego Czarnego Krzyża (1991), Krzyżem Św. Franciszka (1995), Odznaką Honorową Młodocianych Więźniów Politycznych 1944-1956 Jaworzniacy (1996), Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1997), Odznaką Honorową za Zasługi dla Oświaty (1999), Złotym Krzyżem Zasługi (2000), Medalem Pro Memoria (przez Ministra ds. Kombatantów, 2005).
opr. Jan Szpil, Sławomir Chmura