E-Księgarnia
„Wolna Polska w Wolnym Świecie”
– hasło IX Festiwalu NNW
Jury konkursu filmowego – przewodniczący Maciej Drygas oraz Jan Ruman, prof. Piotr Niwiński, Tadeusz Szyma i Michał Bożek, przyznało nagrodę główną IX Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci Złoty Opornik filmowi:
- Braciszek Karel w reżyserii Krystyny Krauze, za osobisty i wzruszający portret Karela Kryla, barda czechosłowackiej opozycji, zrealizowany z lekkością, humorem a jednocześnie wiernością historycznej prawdzie i wyczuciem filmowego rzemiosła.
Wyróżnienia otrzymały następujące filmy:
- Jak Oskar komunę obalał – reż. Piotr Kuciński, Mirosław Basaj, za ciekawy poznawczo i oryginalny formalnie dokument o wybitnych naukowcach z Solidarności Walczącej , którzy potrafili zaprząc satelitę do walki z komuną.
- Polski nie zniszczy nic na świecie. Historia chorążego Antoniego Dołęgi – reż. Bogna Bender-Motyka, za spójną dramaturgicznie, przejmującą opowieść o chorążym Antonim Dołędze, niezłomnym żołnierzu, który poszukiwany przez bezpiekę, nie ujawnił się aż do swojej śmierci w 1982 roku i został w tajemnicy pochowany przez przyjaciół.
- Mój przyjaciel Laluś – reż. Dariusz Walusiak, za obraz koszmaru komunistycznych represji wobec żołnierzy wyklętych oraz ich bliskich żyjących z piętnem dzieci bandytów.
- Podwójnie wyklęty – reż. Ewa Szakalicka, za odwagę podjęcia trudnego tematu losu kapitana Romualda Rajsa „Burego” i rzetelne wykorzystanie źródeł.
Jury konkursu radiowego w składzie Anna Sekudewicz, Anna Wiśnicka, Krzysztof Skowroński przyznało nagrodę główną za dokument radiowy audycji:
- Wilno, krew i łzy – Jolanty Rudnik (Polskie Radio)
oraz wyróżnienia dla audycji:
- Kordian i Helena – Alicji Grembowicz, Ireny Piłatowskiej (Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia Warszawa)
- Napiętnowani – Mariusza Kamińskiego (Polskie Radio Lublin)
- Świadectwo – Cezarego Galka (Radio Zachód)
- Bohaterowie drugiego szeregu – Małgorzaty Furgi, Anny Kolmer (Polskie Radio Szczecin)
Nagrodę Źródło dla pasjonatów historii, którzy swoją pracą, wiedzą oraz doświadczeniem inspirują twórców filmowych do podejmowania tematyki historycznej otrzymała:
- Lidia Lwow-Eberle, legendarna sanitariuszka oddziału Łupaszki, bohaterka ponad 30 filmów dokumentalnych.
Nagroda im. Bł. ks. Władysława Bukowińskiego – za umiejętne opowiadanie historii w literaturze przyznana została:
- Janowi Polkowskiemu.
Nagrodę Prezesa Telewizji Polskiej otrzymał film Małgorzaty Bramy:
- Kazimierz Leski
Nagrodę Dyrektora Festiwalu NNW otrzymał film Ewy Szakalickiej:
- Podwójnie wyklęty
Jury nagrody im. Janusza Krupskiego w składzie: Joanna Krupska, Jarosław Szarek, Jan Józef Kasprzyk, Paweł Witaszek, Paweł Nowacki przyznało dwie równorzędne nagrody – za odwagę i trud w poszukiwaniu tematów oraz postaci niepokornych, niezłomnych, wyklętych – dla filmów:
- Podwójnie wyklęty Ewy Szakalickiej
- Polski nie zniszczy nikt na świecie. Historia chorążego Antoniego Dołęgi Bogny Bender-Motyki
Sygnety Niepodległości otrzymali:
- płk Jerzy Stawski „Lubicz” – jeden z ostatnich żyjących żołnierzy „Warszyca"
- ppor. Wacław Szacoń – podkomendny „Uskoka”, czterokrotnie skazany na karę śmierci
Drzwi do wolności:
- kpt. Maria Mirecka-Loryś – żołnierz Armii Krajowej, działaczka na rzecz Polonii w USA
- Barbara Barszcz – za pomoc i udzielenie schronienia małżeństwu Kuklińskim tuż przed ich ucieczką do Stanów Zjednoczonych
- Małgorzata i Jerzy Mrozowie – za zaangażowanie i pomoc młodzieży z Grup Oporu
- Hanna Łukowska – współorganizatorka Solidarności Walczącej, ukrywała Kornela Morawieckiego
- Mieszkańcy wsi z okolic Łukowa i Trzebieszowa – ukrywali i pomagali Antoniemu Dołędze „Zniczowi” ostatniemu Żołnierzowi Wyklętemu
- Ks. Stanisław Małkowski – legendarny działacz opozycji, kapelan Solidarności, przyjaciel ks. Jerzego Popiełuszki
- Jan Petykiewicz – wybitny polski fizyk, w czasie stanu wojennego pomagał studentom Politechniki, ukrywał Janusza Krupskiego
- Olga Johann (pośmiertnie) – bohaterka drugiego planu, wspierała działaczy Solidarności
- Maria Wittner – walczyła w powstaniu węgierskim, skazana na karę śmierci jako 18-letnia dziewczyna
- Josef Mašin – żołnierz czeskiego podziemia antykomunistycznego
- Burke Shelley – wokalista walijskiego zespołu Budgie, w czasie stanu wojennego zagrał dla Polaków w Trójmieście
***
W trakcie Festiwalu odbyło się szereg wydarzeń z udziałem IPN. Na placu Grunwaldzkim dostępne były stoiska prezentujące nasze wydawnictwa, gry i zabawy edukacyjne. Swoje osiągnięcia zaprezentowało Biuro Poszukiwań i Identyfikacji z programem dla młodszych i starszych odwiedzających. Można było tutaj m.in. pozostawić materiał genetyczny, celem dalszych poszukiwań członków rodzin zaginionych w trakcie represji.
Ponadto odbyły się:
- promocja albumu Sławomira Cenckiewicza i Adama Chmieleckiego Anna Walentynowicz 1929–2010, wyd. IPN i WBH z udziałem Adama Chmieleckiego
- panel dyskusyjny Szukaj, żeby przekazać z udziałem dyrektor Archiwum IPN Marzeny Kruk, dyrektor Jacka Pawłowicza – MŻWiWPPRL, dr Tomasza Łabuszewskiego – historyka, dyrektor Mariusza Olczaka – Archiwum Akt Nowych, reżysera Arkadiusza Gołębiewskiego, dyrektora Roberta Ciupy – Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Panel prowadził Jan M. Ruman
- panel dyskusyjny Jak będziemy świętować stulecie niepodległości z udziałem Wojciecha Kolarskiego, prof. Mirosława Golona, dyktora Oddziału IPN w Gdańsku (w zastępstwie prezesa IPN dr. Jarosława Szarka), Dominiki Arendt-Wittchen i Macieja Pawlickiego. Panel prowadził Adam Hlebowicz, zastępca dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku. Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin nadesłał list odczytany w trakcie panelu.
- panel dyskusyjny Dekomunizacja przestrzeni publicznej z udziałem dr. hab. Filipa Musiała (dyrektora Oddziału IPN w Krakowie), Piotra Szubarczyka (pracownika oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku), dr. Macieja Korkucia (naczelnika Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie). Panel prowadził Jan M. Ruman.
- pokaz specjalny filmu Polska szuka bohaterów (reż. Arkadiusz Gołębiewski) i spotkanie z prof. Krzysztofem Szwagrzykiem (zastępcą prezesa IPN, dyrektorem Biura Poszukiwań i Identyfikacji) pt. Poszukiwanie ofiar terroru totalitaryzmów poświęcone pracom poszukiwawczym prowadzonym przez zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka.
- wernisaż wystawy Bartosza Januszewskiego (IPN Gdańsk) pt. Kino i teatr pod okupacją. Polskie środowisko filmowe i teatralne w czasie II wojny światowej. Wystawa została uroczyście otwarta przez dyrektora Festiwalu NNW Arkadiusza Gołębiewskiego i dyrektora Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosława Golona.
Warto również wspomnieć, że w konkursowe szranki stanęły filmy powstałe we współpracy z IPN. Jednym z nich była „Operacja Tannenberg” w reż. Anny Piasek – Bosackiej. Film powstał przy współpracy Biura Edukacji Narodowej IPN Oddział w Poznaniu. Film „Operacja Tannenberg” to portret zbiorowy polskich społeczników z czasów międzywojennych, którzy zostali brutalnie wymordowani przez Niemców na początku II wojny światowej.
Więcej informacji dostępnych jest na stronie Festiwalu:
www.festiwalnnw.pl
https://www.facebook.com/niepokorni.niezlomni.wykleci
Oprac. na podstawie materiałów prasowych Festiwalu NNW.