Nawigacja

Aktualności

Dzień Pamięci Anny Solidarność – Warszawa, 26 września 2017

  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność – Janusz Walentynowicz – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność – Janusz Walentynowicz – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność – Od lewej: Piotr Walentynowicz, Janusz Walentynowicz i Krzysztof Wyszkowski – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność – Od lewej: Piotr Walentynowicz, Janusz Walentynowicz i Krzysztof Wyszkowski – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Autorzy albumu "Anna Walentynowicz 1929-2010" Adam Chmielecki (L) i Sławomir Cenckiewicz (C) oraz prezes IPN Jarosław Szarek (P) – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Autorzy albumu "Anna Walentynowicz 1929-2010" Adam Chmielecki (L) i Sławomir Cenckiewicz (C) oraz prezes IPN Jarosław Szarek (P) – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN
  • Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN Dzień Pamięci Anny Solidarność w Centrum Edukacyjnym IPN – Warszawa, 26 września 2017. Fot. Marcin Jurkiewicz / IPN

Pamiątki po Annie Walentynowicz, przekazane przez jej syna Janusza, trafiły 26 września do Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej. Tego dnia w Centrum Edukacyjnym IPN przy ul Marszałkowskiej 21/25 odbyła się także promocja albumu „Anna Walentynowicz 1929–2010”, wydanego przez Instytut Pamięci Narodowej.

Przed południem w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie odbyło się uroczyste przekazanie pamiątek po Annie Walentynowicz przez jej syna – Janusza Walentynowicza. Wśród przedmiotów podarowanych muzeum znalazły się torba, dowód osobisty, okulary, zegarek, medalik, obrączka, wizytownik, legitymacja emeryta, portfel i fotografie – ze spotkania z papieżem Janem Pawłem II i z wręczenia Orderu Orła Białego z rąk prezydenta Lecha Kaczyńskiego

W uroczystości wzięli udział m.in. Krzysztof Wyszkowski i Sławomir Cenckiewicz – członkowie Kolegium IPN – oraz prezes IPN Jarosław Szarek, który odczytał list od premier Beaty Szydło. „Jako legenda »Solidarności« stała się ucieleśnieniem pierwszego niezależnego ruchu związkowego i symbolem zmagań o godność zwykłego człowieka” – napisała Szydło.

„Anna Solidarność swoją nieugiętą postawą, uczciwością i dążeniem do prawdy zdobyła szacunek wśród robotników, a jednoznacznie ściągnęła na siebie nienawiść komunistycznej władzy. Za tę odwagę płaciła w życiu wysoką cenę, dyscyplinarnym zwolnieniem ze Stoczni Gdańskiej, co stało się bezpośrednią przyczyną historycznego strajku w sierpniu 1980 r. W kolejnych latach prześladowana i więziona, oskarżona o kontynuowanie działalności związkowej w czasie stanu wojennego” – przypomniała premier.

„Postawa Anny Walentynowicz budziła podziw w Polsce i na świecie. (...) Jej śmierć w katastrofie smoleńskiej pozostała niewysłowioną stratą dla Polski i Polaków” – zaznaczyła Beata Szydło.

„Wspominamy dziś osobę wielkiego formatu; choć tyle w niej było skromności i pokory. Upamiętnienie jej dokonań to nasz obowiązek. Jesteśmy to winni zarówno Annie Walentynowicz, jej bliskim, jak i kolejnym pokoleniom Polaków” – dodała premier.

Sławomir Cenckiewicz podkreślił, że Anna Walentynowicz „w wymiarze społecznym symbolizuje to, co w polskiej tradycji jest najpiękniejsze”. „Domagała się też tego, co można nazwać elementarną sprawiedliwością – karą dla katów. W tym sensie była osobą bardzo bezkompromisową i niezłomną" – powiedział wiceprzewodniczący Kolegium IPN. Jak dodał, należy o tym wspomnieć dzisiaj, „kiedy wielu – również w sferze publicznej – mówi, że nie można tak ostro rozliczać funkcjonariuszy SB, nie należy tak ostro postępować w stosunku do sędziów, prokuratorów z czasów PRL, ze stanu wojennego. Anna Walentynowicz była jedną z ofiar tego systemu” – przypomniał Cenckiewicz.

Janusz Walentynowicz zaznaczył, że to co łączy jego matkę z rtm. Witoldem Pileckim, to „wielka, pełna wyrzeczeń i trudów miłość do ojczyzny”. „Myślę, że są to osoby, z których należy brać przykład, o których warto mówić naszym dzieciom, żeby wiedziały, jak żyć i być patriotą” – ocenił. Walentynowicz przypomniał, że na krótko przed wylotem do Smoleńska w 2010 r. Anna Walentynowicz zapytała Krzysztofa Wyszkowskiego: „Krzysiu, co z tą Polską?” „Mamo, gdziekolwiek są Twoje szczątki doczesne, ja wierzę, że Twój duch jest tutaj wśród nas i widzisz, że Twoja wymarzona Polska nastała; że ona trwa” – powiedział Janusz Walentynowicz.

Uroczystości towarzyszyła projekcja filmu Jędrzeja Lipskiego i Piotra Mielecha „Doceniałam każdy przeżyty dzień”.

Wieczorem w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia” odbyła się promocja albumu Anna Walentynowicz 1929–2010 z udziałem prezesa IPN dr. Jarosława Szarka oraz autorów albumu – dr. hab. Sławomira Cenckiewicza i Adama Chmieleckiego. Spotkanie poprowadził Adam Hlebowicz, wicedyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN. Wiersz „Pani Cogito” pamięci Anny Walentynowicz, ofiary katastrofy smoleńskiej z 10 kwietnia 2010 r., wyrecytował poeta Wojciech Wencel. Goścmi specjalnymi spotkania byli Janusz i Piotr Walentynowiczowie – syn i wnuk legendarnej działaczki „Solidarności".

– Wielki strajk w Sierpniu' 80 to było niezwykłe przeżycie – wspominał prezes IPN, autor wstępu do prezentowanego albumu, przypominając o beznadziejnej codzienności PRL i towarzyszącemu jej nieustannym przeświadczeniu, że komunizm będzie trwał wiecznie. – I nagle w Stoczni gdańskiej zobaczyliśmy inną Polskę, tę Polskę z marzeń milionów Polaków; zobaczyliśmy świadomych swych żądań robotników. Przyszło zwycięstwo, powstała „Solidarność" i to najpiękniejsze 16 miesięcy, które zdarzyło się Polsce końca XX wieku. Ludzie poczuli wolność – opowiadał dr Szarek.

– Tamto doświadczenie wolności – zwrócił uwagę szef Instytutu – było swoistym egzaminem wzorowo zdanym przez Walentynowicz. – Trwała w duchu wielkiej strajku, w którym nie było nienawisci, była serdeczność i uczciwość, była walka o godność. Gdy wydawało się że „Solidarnosć” zwyciężyła, że zwyciężyli jej koledzy, ona była samotna. (...) Przeżywała czas lat 90., gdy sprzedawano ideały „Solidarności” – przypomniał dr Szarek. Wspominał też tragiczne wydarzenia z 10 kwietnia 2010 r., gdy – po informacji o katastrofie smoleńskiej – poszedł m.in. pod Krzyż Katyński w Krakowie, pod którym składano zdjęcia tragicznie zmarłych. – Dwa nazwiska urastały wtedy do rangi symbolu: Ryszard Kaczorowski i Anna Walentynowicz – oboje byli zespoleniem naszej walki o niepodległą Polskę – tłumaczył szef Instytutu.

– Dzisiaj Anna Walentynowicz wraca w chwale – to jest coś niezwykłego, bo myślę, że z nią wraca świat, któremu była wierna. Przez wiele lat tęskniliśmy za tym idealnym światem. Anna Walentynowicz zapłaciła wysoką cenę, ale dziś zwycięża – podsumował prezes IPN, podkreślając, że legendarna działaczka „S” nigdy nie godziła się na żaden, nawet najmniejszy kompromis ze złem – podobnie jak ks. Jerzy Popiełuszko, brutalnie zamordowany przez komunistów.

– Wierzyła w krystaliczną ideę Sierpnia '80. Jej rzeczywisty stosunek do komunizmu (...) spowodował, że przez wielu została „wykasowana” z pamięci – mówił o współzałożycielce „S” jeden z autorów publikacji, Sławomir Cenckiewicz. Jak podkreślił, życie Anny Walentynowicz to „przykład fenomenalnej roli kobiet w walce z komunizmem w polskiej historii".

​IPN/PAP

Zapraszamy do oglądania transmisji:

Anna Walentynowicz (1929–2010) – broszura z serii „Patroni naszych ulic”

do góry