E-Księgarnia
„Auschwitz, fabryka śmierci. Codzienność oraz topografia obozu koncentracyjnego i zagłady” – to tytuł wystawy poświęconej funkcjonowaniu niemieckiego obozu Auschwitz, która od piątku jest prezentowana w Centrum Edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej „Przystanek Historia” w Warszawie.
W wernisażu, o godz. 15.00, wzięli udział m.in. wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma oraz dyrektor Centrum Dokumentacji Nazizmu w Kolonii dr Werner Jung. Ekspozycję przygotowała kierowana przez niego instytucja – razem z niemieckim rysownikiem Peterem Siebersem i izraelskim historykiem Gideonem Greifem, we współpracy z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. Wystawę po raz pierwszy pokazano w 2015 roku w kolońskim Centrum. Była także eksponowana w Polsce – na terenie byłego obozu Auschwitz I, w Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi oraz w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.
Na wystawie zaprezentowano rysunki techniczne i plany architektoniczne, stanowiące pełną dokumentację tzw. obozu macierzystego; zrekonstruowano także obóz zagłady Auschwitz-Birkenau oraz podobóz w Monowicach. Rysunki techniczne zestawione zostały z obozową twórczością więźniów, ich biografiami oraz relacjami.
– Ta ekspozycja próbuje odtworzyć to, jak wyglądał obóz w Auschwitz w kulminacyjnym momencie swojego funkcjonowania. To jest ważne (...). Bardzo dziękuję twórcom tej wystawy, że napisali wprost, że sprawcami tej straszliwej zbrodni były nazistowskie Niemcy, a nie ograniczyli się tylko do enigmatycznego sformułowania „naziści” – powiedział wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma. – Dlatego uważam, że przede wszystkim powinni ją zobaczyć dziennikarze niemieccy, którzy wciąż jeszcze używają określenia „polskie obozy śmierci”. Jednocześnie trzeba docenić to, że takie fałszowanie historii nie jest w Niemczech powszechne – podsumował.
„Auschwitz" to słowo, którego dziś często używa się jako metafory najokrutniejszych zbrodni popełnionych przez nazistowskie Niemcy; to przede wszystkim symbol Holokaustu – celowo realizowanej eksterminacji europejskich Żydów. Auschwitz był największym obozem zagłady w ramach tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej (Endlösung der Judenfrage) – zginęło w nim ponad milion Żydów. Niemcy zabijali na masową skalę także przedstawicieli innych nacji i grup etnicznych. W Auschwitz życie straciło co najmniej 70 tys. Polaków, 21 tys. Romów oraz 14 tys. sowieckich jeńców wojennych. Około 12 tys. ofiar stanowili więźniowie z innych europejskich państw.
„Swoista uniwersalizacja pojęcia Auschwitz oznacza jednak, że wydarzenia historyczne schodzą często na dalszy plan. Przestają mieć związek z konkretną przestrzenią geograficzną, a pamięć o ofiarach i sprawcach się zaciera. Celem wystawy jest pokazanie, iż Auschwitz było konkretnym punktem na mapie. Nasza wystawa to pierwsza tak szczegółowa rekonstrukcja miejsca kaźni w jego wymiarze planistycznym i architektonicznym” – napisali autorzy ekspozycji.
Prezentacja wystawy jest efektem współpracy między Instytutem Pamięci Narodowej i Centrum Dokumentacji Nazizmu w Kolonii, nawiązanej dzięki wsparciu Konsulatu Generalnego RP w Kolonii.
Wystawę „Auschwitz, fabryka śmierci. Historia oraz topografia obozu koncentracyjnego i zagłady” można oglądać w Warszawie do 7 maja 2017 roku.
Przystanek Historia
Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki
Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25
Wystawa: 31 marca – 7 maja 2017
Wernisaż: 31 marca 2017, godz. 15.00