Nawigacja

Aktualności

Nagroda im. Grażyny Langowskiej dla nauczycieli i wychowawców – Olsztyn, 25 października 2021

W Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie odbyła się uroczystość wręczenia nagrody nauczycielom i wychowawcom, szczególnie zaangażowanym w swoją pracę oraz krzewienie wartości patriotycznych. Została odsłonięta tablica poświęcona pamięci Grażyny Langowskiej, a jedna z sal urzędu otrzymała jej imię.

Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Wręczenie nagrody im. Grażyny Langowskiej – Olsztyn, 25 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)

Grażyna Langowska to wybitna nauczycielka i kurator oświaty, działaczka NSZZ „Solidarność” i posłanka na Sejm RP. Nagrodę jej imienia, ustanowioną z inicjatywy Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i przyznaną po raz pierwszy, otrzymali laureaci w trzech kategoriach:

  • dla nauczyciela, wychowawcy, działającego w epoce „Solidarności” – fundator: Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej.
  • dla nauczyciela szkoły polonijnej – fundator: Stowarzyszenie ,,Wspólnota Polska’’.
  • dla nauczyciela, wychowawcy, instruktora, opiekuna za krzewienie postawy patriotycznej w młodym pokoleniu – fundator: Instytut Pamięci Narodowej.

IPN uhonorował swoją nagrodą Adama Lichotę, nauczyciela w Zespole Szkół Technicznych nr 2 w Chorzowie. Wyróżnienie wręczył prezes IPN dr Karol Nawrocki. Nagrody w dwóch pozostałych kategoriach przyznano Adamowi Błaszkiewiczowi z Wilna oraz Ireneuszowi i Cecylii Gugulskim z Warszawy

Adam Lichota – w 2002 r. rozpoczął pracę jako nauczyciel historii w Zespole Szkół Technicznych nr 2 im. M. Batko w Chorzowie, którą kontynuuje do dnia dzisiejszego. Podjął się realizacji szeregu inicjatyw historycznych o zasięgu szkolnym, a także brał czynny udział w wielu projektach realizowanych przez różne instytucje, m.in. przez Śląskie Centrum Wolności i Solidarności oraz Instytut Pamięci Narodowej. Do tych ostatnich należą: ogólnopolski konkurs na scenariusz lekcji poświęconej zbrodni wołyńskiej – „Wołyń. 70 lat po zbrodni”, którego został zresztą laureatem, kolejne edycje rajdu historyczno-turystycznego organizowanego przez OBEN IPN Katowicach czy też szkolenia dla nauczycieli. Zaangażowany był również w wydarzenia o zasięgu pozaszkolnym. Pierwsza tego typu inicjatywa, poświęcona była patronowi szkoły, ofierze KL Auschwitz, profesorowi Marianowi Batko. Było to przedstawienie „Historia z bloku 11”, które poza szkołą, zostało wystawione również podczas XXII Nauczycielskich Dni Pamięci i Pokoju organizowanych w 2017 r. przez Związek Nauczycielstwa Polskiego. Drugą z inicjatyw było stworzenie w 2018 r. w Zespole Szkół Technicznych nr 2 w Chorzowie tzw. „escape room-u” poświęconego Irenie Sendlerowej. Największą z inicjatyw, podejmowanych przez Adam Lichotę, jest jednak organizowany od 2020 r. Bieg Pamięci ze Światłem Pokoju, upamiętniający marsz śmierci z Oświęcimia do Gliwic. Jest to inicjatywa o charakterze wojewódzkim, a w udział w niej zaangażowanych jest kilkadziesiąt szkół i instytucji z tego terenu. Dwudniowy projekt edukacyjno-sportowy, w 2020 r. miał charakter biegu sztafetowego na trasie marszu śmierci, czyli Oświęcimia – Gliwic, z jednoczesnym upamiętnieniem miejsc pamięci znajdujących się na jego trasie oraz sesji popularnonaukowej. W realizację tej inicjatywy zaangażowano łącznie około tysiąca uczniów, a inicjatywa, został doceniona przez kapitułę ogólnopolskiej historycznej nagrody BohaterON 2020, w postaci nominacji do nagrody w kategorii nauczyciel. Bieg Pamięci ze Światłem Pokoju stał się projektem cyklicznym i corocznie wpisuje się w obchody wyzwolenia obozu Nazistowskiego Niemieckiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady w Oświęcimiu. Od tego roku, inicjatywa Biegu Pamięci ze Światłem Pokoju została też poszerzona o Chorzowski Rajd Rowerowy, przypadający na dzień 14 czerwca, w którym młodzież chorzowskich szkół przemierza na rowerach trasę do Oświęcimia, upamiętniając tym ofiary chorzowskiego podobozu Auschwitz i składając hołd, wszystkim ofiarom Nazistowskiego Niemieckiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady w Oświęcimiu.

„Naszym zadaniem jest opowiadanie młodym ludziom o przeszłości…” – wywiad z Adamem Lichotą, laureatem Nagrody im. Grażyny Langowskiej 

W uroczystościach wzięli udział m.in.: premier Mateusz Morawiecki, wicepremier, Jarosław Kaczyński, prezes Wspólnoty Polskiej Dariusz Bonisławski oraz dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej prof. Jan Żaryn, a także córka śp. Grażyny Langowskiej Helena Kramarska. W wystąpieniach, obok zasług, podkreślano szlachetną postawę patronki nagrody.

Była przede wszystkim pedagogiem, wychowawcą i umiała wpływać na rozwój ludzi i ich postawy – mówiła Helena Kramarska, córka śp. Grażyny Langowskiej.

– Cicha bohaterka Solidarności. Jak rozmawiałem o Grażynie Langowskiej z osobami, które ją znały, zawsze mówiły o jej konsekwencji, o jej wierze w Polskę i ogromnym zaangażowaniu – powiedział podczas uroczystości premier Mateusz Morawiecki. – Nagroda jej imienia świadczy o tym, co było dla niej najważniejsze. A poprzez postawę młodych ludzi, organizacji pozarządowych i wszystkich zaangażowanych w wolną Polskę – nagroda będzie niosła jej myśl i jej zaangażowanie w przyszłość Polski – podkreślił.

– Grażyna Langowska miała w sobie siłę i uczciwość, która nakazywała jej przede wszystkim domagać się jasnego stawiania spraw. Nie znosiła kłamstwa i bardzo często interweniowała, jeśli dwie osoby o tej samej sprawie powiedziały co innego.(...) O takich ludziach jak Grażyna Langowska trzeba pamiętać, bo oni stanowią coś, co można określić jako utrwalanie poprzez ludzi historii. Wpisała się w dzieje Polski, w dzieje naszego narodu i wpisała się w nie pięknie – mówił wicepremier Jarosław Kaczyński.

System komunistyczny nie mógł znieść osób takich jak Grażyna Langowska, osób przywiązanych do idei wolności i solidarności, gotowych służyć drugiemu człowiekowi i ponosić za to konsekwencje – podkreślił podczas uroczystości w Olsztynie prezes IPN dr Karol Nawrocki. Prezes IPN odwołał się do pisanego dziedzictwa bohaterki „Solidarności”: – Pozostawiła podziemną prasę, która wychodziła po 13 grudnia 1981 roku. Mówimy więc dzisiaj o kimś, kto analizował system komunistyczny, dostrzegał w tej analizie z jednej strony komunistycznych uzurpatorów, a z drugiej strony miliony ludzi, którzy dążyli do demokratycznej Polski. Dostrzegała istotę stanu wojennego, mówiąc o prawnie zalegalizowanym bezprawiu. W jednym z artykułów pisała, że komunistyczne władze wysłały żołnierzy i milicjantów przeciwko ludziom takim jak ona, ludziom, którzy walczą słowem, plakatem, ulotką i wiedzą. Powiedziała: „to wy, komuniści, boicie się nas, którzy posługują się prawdą”.

Grażyna Langowska – ur. 14 X 1946 w Rzeszotarach k. Warszawy, zm. 2 XI 2009 w Olsztynie. Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydz. Humanistyczny (1970). Nauczycielka jęz. polskiego w olsztyńskich szkołach.

Od IX 1980 w „S”, współorganizatorka „S” pracowników oświaty; członek Prezydium MKZ w Olsztynie, w 1981 przewodnicząca Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania, w VI i IX 1981 delegat na I WZD Regionu Warmińsko-Mazurskiego, członek Prezydium ZR, rzecznik prasowy, delegat na I KZD. W IV 1981 uczestniczka Kongresu Światowej Konfederacji Pracy w Brukseli.

25 XII 1981 aresztowana za sporządzenie 13 XII 1981 petycji kolportowanej w Olsztynie, przetrzymywana w AŚ w Ostródzie, 2 II 1982 skazana wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Olsztynie na 1,5 roku więzienia, 16 III 1982 SN Izba Wojskowa uchylił wyrok, 3 VI 1982 wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie skazana na 9 mies. więzienia w zawieszeniu; zwolniona z pracy, przywrócona po roku. Kolporterka prasy podziemnej, m.in. „Rezonansu”, „Woli”, „Tygodnika Mazowsze”, uczestniczka nieformalnych spotkań działaczy opozycji, obserwatorka procesów (m.in. w Elblągu: Władysława Kałudzińskiego, Andrzeja Bobera, w Olsztynie: Władysława Frasyniuka), przedstawicielka Komitetu Helsińskiego w Regionie. Od 1988 uczestniczka reaktywowania struktur związkowych. 25–28 VIII 1988 uczestniczka Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w parafii św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach.

1989– 1991 posłanka RP z listy KO „S”, w Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego; 1990–1996 woj. kurator oświaty, odwołana przez ministra Jerzego Wiatra. 1991–1997 w PC, nast. w PPChD; 1997–2001 posłanka RP z listy AWS, w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Kultury i Środków Przekazu.

Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

do góry